To już 50. wydanie cyklu: Ciekawe interpretacje GUNB. Przybliżamy w nim zagadnienie z zakresu deklaracji właściwości użytkowych farb. Wyjaśniamy czy dla tego typu wyrobu producent powinien ją sporządzić.

Pytanie

Czy dla każdej farby, na przykład farby lateksowej, producent powinien sporządzić deklarację właściwości użytkowych lub krajową deklarację właściwości użytkowych?

Odpowiedź

To, czy producent powinien sporządzić deklarację właściwości użytkowych lub krajową deklarację właściwości użytkowych dla farb, zależy od jej właściwości użytkowych.

Jeżeli farby pełnią tylko funkcje związane z estetyką, nie podlegają obowiązkowi sporządzenia deklaracji właściwości użytkowych ani krajowej deklaracji właściwości użytkowych.

Natomiast taki obowiązek istnieje, jeżeli farny przeznaczone są do ochrony powierzchniowej betonu lub szczególnego zamierzonego zastosowania.

Wyjaśnienie

Deklarację właściwości użytkowych sporządza się dla wyrobu budowlanego objętego normą zharmonizowaną w rozumieniu rozporządzenia Nr 305/2011 lub wyrobu zgodnego z wydaną dla niego europejską oceną techniczną.

Przykładem ww. normy zharmonizowanej jest norma europejska EN 1504-2:2004 Wyroby
i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych – Definicje, wymagania, sterowanie jakością i ocena zgodności – Część 2 Systemy ochrony powierzchniowej betonu (wprowadzona do zbioru Polskich Norm normą PN-EN 1504-2:2006). Informacja o zakresie tej normy, dostępna jest na stronach internetowych Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Określono w niej wymagania, które dotyczą cech identyfikacyjnych, użytkowych (w tym trwałości) bezpieczeństwa i oceny zgodności wyrobów i systemów stosowanych do ochrony powierzchniowej betonu w celu:

• zwiększenia trwałości konstrukcji betonowych i żelbetowych,
• jak również do nowego betonu oraz konserwacji i napraw.

Metody ochrony powierzchniowej, które w niej podano to impregnacja hydrofobizująca oraz impregnacja i nakładanie powłok.

Zatem norma ta może obejmować również farby, jeżeli producent określa ich przeznaczenie jako, te które dotyczy ochrony powierzchniowej betonu.

Natomiast farby, które pełnią tylko funkcje związane z estetyką, nie są objęte zakresem norm zharmonizowanych. Nie podlegają one zatem obowiązkowi sporządzenia deklaracji właściwości użytkowych. Chyba, że ich producent wystąpiłby z dobrowolnym wnioskiem do właściwej jednostki oceny technicznej i uzyskał ww. europejską ocenę techniczną.

Z kolei krajową deklarację właściwości użytkowych sporządza się wyłącznie dla wyrobów budowlanych uwzględnionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym. Powyższy załącznik określa bowiem m.in. grupy wyrobów objęte obowiązkiem sporządzenia krajowej deklaracji właściwości użytkowych. Farby nie zostały literalnie wymienione w tym załączniku. Jednak w przypadku określenia przez ich producenta szczególnego zamierzonego zastosowania farb, mogą być one uważane za wyroby budowlane uwzględnione w grupach wyrobów budowlanych tego załącznika jeżeli:

• są farbami elewacyjnymi, stanowiącymi element składowy Złożonych zestawów/systemów izolacji cieplnej z wyprawami tynkarskimi lub innymi rodzajami warstwy elewacyjnej – lp. 4 Materiały termoizolacyjne. Złożone zestawy/systemy izolacyjne,
• są przeznaczone do znakowania dróg jako Wyroby do znakowania dróg – lp. 12 Urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego: wyposażenie dróg,
• ich zamierzone zastosowanie obejmuje zabezpieczenie lub ochronę powierzchniową betonu. Stanowią wówczas wyroby uwzględnione w podgrupie Wyroby do ochrony powierzchniowej oraz napraw konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych betonu. – lp. 26 Beton i wyroby związane z betonem, zaprawą i zaczynem,
• farby te mają być stosowane jako powłoki ogniochronne uwzględnione w podgrupie: Wyroby stosowane jako zabezpieczenia ogniochronne (łącznie zpowłokami) – lp. 34 Wyroby do zatrzymywania ognia, uszczelniające i ochrony ogniowej, wyroby zmniejszające palność,
• farby są przeznaczone do stosowaniajako Wyroby/zestawy powłokowe do ochrony przed korozją konstrukcji metalowych lub jako Wyroby/zestawy do ciśnieniowej i bezciśnieniowej impregnacji penetracyjnej konstrukcji drewnianych zabezpieczające przed korozją biologiczną – lp. 35 Wyroby do ochrony przed korozją metali i korozją biologiczną.

Farby o innych zamierzonych zastosowaniach niż wskazane w powyższych grupach wyrobów budowlanych nie podlegają obowiązkowi sporządzania dla nich krajowej deklaracji właściwości użytkowych.

Podstawa prawna:

1. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG: art. 4 ust. 1, art. 17 ust. 5, art. 19 ust. 1, art. 26 ust. 1 (Dz. Urz. UE L 88 z 04.04.2011, str. 5, z późn. zm.),
2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych: art. 8 ust. 8 pkt 2 (Dz. U. z 2021 r. poz. 1213),
3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym: § 7 ust. 1 i załącznik nr 1 (Dz. U. z 2023 r. poz. 873)

O cyklu

W cyklu edukacyjnym: Ciekawe interpretacje GUNB wyjaśniamy wybrane przepisy prawa, które mogą budzić wątpliwości lub rozbieżne interpretacje. Znajdują się tu interpretacje przepisów ustawy – Prawo budowlane i ustawy o wyrobach budowlanych, jak również wyroki sądów, orzeczenia, odpowiedzi na pytania, wyjaśnienia.

Więcej interpretacji znajdziesz tu: Ciekawe interpretacje GUNB

Zapraszamy także do śledzenia nas na LinkedIn: profil GUNB