Nowelizacja ustawy o odbudowie opublikowana została w Dzienniku Ustaw 25 listopada br., zaś weszła w życie 26 listopada. Główny Urząd Nadzoru Budowlanego uczestniczył w pracach nad treścią przepisów.

Zmiany w ustawie z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu zostały wprowadzone ustawą z dnia 21 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1717).

Zmiany w ustawie o odbudowie mają na celu uproszczenie procedur i nadanie jej przepisom bardziej czytelnego brzmienia. W toku prac legislacyjnych uwzględniono postulaty zmian zaproponowane przez GUNB. 

Poniżej prezentujemy najważniejsze założenia nowelizacji:

Odbudowa dróg

• Zgodnie z nowelizacją do odbudowy dróg publicznych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu nie stosuje się przepisów techniczno-budowlanych, o których mowa w art. 7 ustawy – Prawo budowlane. Uniemożliwiłyby one odtworzenie drogi publicznej o wymiarach drogi zniszczonej lub uszkodzonej w dotychczasowym przebiegu.

Wyłączenie konieczności stosowania większości przepisów o katastrofach budowlanych

• Do obiektów budowlanych zniszczonych w wyniku działania żywiołu nie będzie miała zastosowania większość przepisów określonych w rozdziale 7 Katastrofa budowlana ustawy – Prawo budowlane. Wyjątkiem są budowle regulacyjne na wodach i urządzenia wodne.
• Natomiast właściciel, zarządca lub użytkownik nadal będą mieli obowiązek zorganizować doraźną pomoc poszkodowanym i przeciwdziałać rozszerzaniu się skutków katastrofy.
• Organ nadzoru budowlanego, poza przypadkami budowli regulacyjnych na wodach oraz urządzeń wodnych, nie będzie prowadził postępowania wyjaśniającego w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej. W przypadku gdy do zniszczenia obiektu budowlanego doszło w wyniku działania żywiołu przyczyna i okoliczności takiej katastrofy są powszechnie znane.

Uproszczenie remontu

• Zgodnie z nowymi rozwiązaniami w specustawie o odbudowie remont uszkodzonych w wyniku działania żywiołu obiektów budowlanych nie wymaga ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia.
• Zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej wymagać będzie jedynie remont obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków.

Uproszczenie odbudowy

• Nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej odbudowa zniszczonych w wyniku działania żywiołu:

1) budowli regulacyjnych na wodach oraz urządzeń wodnych;

2) obiektów budowlanych lub obiektów liniowych w zakresie infrastruktury telekomunikacyjnej o nieznacznym oddziaływaniu w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych lub w zakresie infrastruktury technicznej, o której mowa w tej ustawie;

3) podbudowy słupowej dla telekomunikacyjnych linii kablowych oraz linii elektroenergetycznych lub przyłączy telekomunikacyjnych;

4) obiektów budowlanych o kubaturze nie większej niż 2000 m3 w przypadku obiektów gospodarczych i składowych, usytuowanych na działkach siedliskowych.

• Nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej, odbudowa zniszczonych w wyniku działania żywiołu:

1) obiektów liniowych;

2) obiektów budowlanych o kubaturze nie większej niż 2000 m3.

• Przy czym do zgłoszenia odbudowy obiektu budowlanego:

1) o wymiarach obiektu zniszczonego lub uszkodzonego albo o innych wymiarach - na terenie tej samej gminy w innym miejscu (art. 4 pkt 1 lit. b specustawy),

2) o kubaturze nie większej niż 2000 m3 i większej niż 1000 m3,

3) o kubaturze nie większej niż 1000 m3 i o wysokości większej niż 12 m nad poziomem terenu

– w miejsce szkicu lub rysunku dołącza się projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany sporządzony w sposób, który nie narusza ustaleń aktów prawa miejscowego.

Uproszczenie rozbiórki

• Nie wymaga uzyskania pozwolenia na rozbiórkę oraz zgłoszenia właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej rozbiórka zniszczonych w wyniku działania żywiołu:

1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych nieobjętych formami ochrony konserwatorskiej, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,

2) budynków i budowli, nieobjętych formami ochrony konserwatorskiej, o których mowa w art. 7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości.

• O przystąpieniu do takiej rozbiórki inwestor informuje, w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia robót, właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej.

Zmiany dotyczące dokumentów.

• Nowelizacja wprowadziła możliwość dostarczenia do organów kopii określonych dokumentów zamiast ich oryginałów oraz pozwoliła na kierowanie do organów dokumentów za pomocą środków komunikacji elektronicznej.