Powrót do strony głównej serwisu głownego urzędu nadzoru budowlanego

logo Youtube logo X logo Linkedin

CEEB - i co dalej?

Powrót

O ZONE                                     

Wszyscy chcielibyśmy w dobrym zdrowiu żyć jak najdłużej – to scenariusz idealny. Co zrobić – by móc go wdrożyć w życie? To już kwestia indywidualnych decyzji, niemniej jednak system ZONE,
w efekcie którego powstać ma Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków, może mieć w tym swój udział.

Zasadniczy wpływ na zdrowie – ma jakość powietrza, którym na co dzień oddychamy. A z tą, jak wiemy, bywa …nie najlepiej.
W Polsce największy wpływ na złą jakość powietrza, a tym samym na zdrowie, ma zanieczyszczenie pochodzące z tzw. sektora bytowo-komunalnego. Stosowanie złej jakości opału, używanie przestarzałych
czy niesprawnych kotłów tzw. kopciuchów, powoduje emitowanie do powietrza szkodliwych dla zdrowia substancji.

To Państwo ma stworzyć warunki, które pozwolą podjąć i realizować strategiczne decyzje w zakresie ochrony zdrowia obywateli i poprawy jakości powietrza. Aby to jednak osiągnąć, trzeba pozyskać rzetelne,
weryfikowalne informacje na temat tego, czym Polacy ogrzewają swe domy i jaki stosują opał. Dopiero zebranie tych informacji
w jednej bazie, pozwoli podjąć skuteczne działania, które będą miały na celu poprawę jakości powietrza.

By wdrożyć te strategiczne rozwiązania, trzeba zrealizować kilka podstawowych potrzeb obywateli. Częściowo wynikają one z przepisów prawa. W związku z tym projekt ZONE składa się z pakietu e-usług, które pozwolą obywatelom i przedsiębiorcom spełnić ich ustawowe obowiązki w sposób łatwy, szybki i przyjazny. Dzięki tym usługom obywatel będzie mógł, w dogodny dla siebie sposób, złożyć deklarację dotyczącą źródeł ciepła i źródeł spalania paliw, zamówić przegląd kominiarski, czy inwentaryzację budynku.

Pozwoli to odbiorcom efektywniej zarządzać wydatkami przeznaczonymi na ogrzewanie swoich budynków. Usługi zaprojektowane są w taki sposób, aby tworzyły łatwy i przejrzysty system odpowiadający na potrzeby obywateli i przedsiębiorców, a jednocześnie zbierały kluczowe, rzetelne i weryfikowalne informacje dla administracji.

Pozyskane w ten sposób dane stworzą unikatową bazę danych dotyczących emisyjności budynków. Baza ta będzie cennym narzędziem w procesie planowania i realizowania polityki niskoemisyjnej. Pozwoli precyzyjniej planować działania naprawcze, których celem będzie dbałość o stan zdrowia obywateli poprzez poprawę jakości powietrza.

 

Projekt:
ZINTEGROWANY SYSTEM OGRANICZANIA NISKIEJ EMISJI (ZONE)” w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, oś Priorytetowa nr 2 „E-administracja i otwarty rząd”, działanie nr. 2.1 ”Wysoka dostępność i jakość e-usług publicznych”

Wartość projektu:
30 985 923,56 PLN

Dofinansowanie projektu z UE:
26.223.387,10 PLN

Okres realizacji projektu:
01.09.2020 r. – 31.08.2023 r.

Beneficjent:
Główny Urząd Nadzoru Budowlanego

 

Odbiorcami projektu są wszyscy obywatele ze względu na ich podstawowe potrzeby, tj. pozostanie w zdrowiu oraz życie w czystym i przyjaznym środowisku naturalnym. Nie muszą być użytkownikami e-usług bezpośrednio. Projekt zasadniczo będzie miał wpływ na nas wszystkich – jako społeczeństwo i na środowisko, w którym żyjemy. Projekt ma zwiększyć dostępność informacji na temat działań administracji publicznej, służących poprawie jakości powietrza w wyniku redukcji zanieczyszczeń z sektora bytowo- komunalnego. Ma być również odpowiedzią na potrzebę dostępu do aktualnych i wiarygodnych danych na temat stanu jakości powietrza. Ma także ułatwić obywatelom dostęp do informacji dotyczących możliwych form pomocy publicznej (dotacje, preferencyjne kredyty, pożyczki) przyznawanych na termomodernizację bądź wymianę kotłów w budynkach.

Grupą zainteresowaną rezultatami projektu są również przedsiębiorcy. Są to nie tylko osoby prowadzące działalność gospodarczą z uprawnieniami kominiarskimi, z uprawnieniami budowlanymi odpowiedniej specjalności instalacyjnej, audytorzy energetyczni czy przeprowadzający kontrolę stanu technicznego systemu ogrzewania. To także wytwórcy i sprzedawcy nowoczesnych technologii, wysokosprawnych kotłów oraz różnego typu rozwiązań OZE (np. pomp ciepła, ogniw fotowoltaicznych, systemów odzysku ciepła/rekuperacji).

Kolejna grupa odbiorców to organizacje i organy działające w obszarze ochrony środowiska (m.in. organizacje pozarządowe, prasa, media). Również ta grupa uzyska dostęp do zinformatyzowanych zasobów o obszarach najbardziej zagrożonych niską emisją. Pozwoli to łatwiej i sprawniej przeprowadzać skuteczne, skierowane do konkretnych odbiorców i podmiotów działania i kampanie informacyjnych. Działania, które będą służyć podejmowaniu oddolnych inicjatyw na rzecz poprawy stanu środowiska naturalnego.

Grupą zainteresowaną rezultatami projektu będą również pracownicy organów administracji publicznej, wykonujący zadania w obszarze ochrony środowiska mające na celu zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza.

 

Zanieczyszczenie powietrza jest obecnie jednym z najpoważniejszych wyzwań środowiskowych na świecie i stanowi także istotny problem w krajach UE.

Problem smogu w Polsce występuje co najmniej od kilkudziesięciu lat. Zanieczyszczenia pochodzące z gospodarstw domowych, które ogrzewane są przez spalanie niskiej jakości paliw są główną przyczyną występowania smogu w naszym kraju.

Na potrzebę inwentaryzacji danych dot. stanu budynków wskazywał w 2017 roku NIK w raporcie “Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami”.

 

Strona raportu NIK: https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/kontrole,18513.html

 

Celem stworzenia CEEB - Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków- jest poprawa jakości powietrza. Poprawa ta ma nastąpić w wyniku likwidacji głównej przyczyny zanieczyszczeń – emisji substancji powodujących smog.

CEEB będzie ważnym narzędziem wspierającym wymianę starych kotłów grzewczych. Będzie również miejscem, gdzie dostępne będą informacje na temat wszystkich programów finansowania wymiany pieców. Dzięki szczegółowym danym o budynkach będziemy wiedzieć o wiele więcej na temat sytuacji w mieszkalnictwie.

CEEB stanowić będzie również narzędzie dla organów administracji centralnej i samorządowej do realizacji polityki niskoemisyjnej. Problem smogu w naszym kraju występuje od co najmniej kilkudziesięciu lat a zanieczyszczenia pochodzące z gospodarstw domowych, które ogrzewane są przez spalanie niskiej jakości paliw są główną przyczyną występowania smogu. Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków ma pomóc zarówno organom samorządowym jak i obywatelom w walce ze smogiem. Instytucje, czy jednostki samorządu terytorialnego będą mogły z bazy pozyskiwać informacje do identyfikowania obszarów wymagających interwencji. Będą mogły także monitorować i weryfikować lokalnie czy, gdzie i jakie problemy mogą się pojawić. Obywatele ze swojego poziomu będą mogli w systemie w łatwy i intuicyjny sposób zgłaszać tzw. „kopciuchy”.

Dla obywateli zostaną uruchomione usługi, które przyczynią się do poprawy stanu technicznego budynków w zakresie bezpieczeństwa, np. zamówienie przeglądu kominiarskiego czy inwentaryzacji budynku. Celem zbierania informacji o budynkach jest stworzenie kompletnej bazy danych, na podstawie której gmina będzie mogła wnioskować o fundusze w celu poprawy jakości powietrza.

CEEB ma stanowić bazę, która dostarczy wiarygodnych danych dla wielu instytucji. Będzie również bazą, która pozwoli urzędnikom jednoznacznie identyfikować i egzekwować od obywateli obowiązek wykonywania czynności określonych ustawą. Pozwoli również monitorować realizację projektów związanych z ochroną powietrza, termomodernizacją i wymianą „kopciuchów”.

CEEB będzie gromadzić dane o źródłach ciepła, źródłach energii elektrycznej i źródłach spalania paliw eksploatowanych na potrzeby budynku lub lokalu.

Dane te są bezcenne i niezbędne do wdrożenia programów ochrony powietrza.

Informacje gromadzone w systemie będą mogły także być wykorzystane w celu uzyskania wsparcia lub dofinansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych ze środków publicznych.

CEEB stanowić będzie również narzędzie dla organów administracji centralnej i samorządowej do kreowania polityk i programów walki z niską emisją.

Aby to się jednak zadziało Centralna Ewidencja Emisyjności  Budynków musi zostać zasilona o dane, które od 1 lipca 2021 r. jesteśmy zobowiązani podać składając deklarację. Deklaracja została stworzona w taki sposób, żeby jej wypełnienie nie było skomplikowane i zajmowało kilka minut. Formularz deklaracji można znaleźć pod adresem: http://ceeb.gunb.gov.pl

 

Jak wiemy nie każdy obywatel naszego kraju ma dostęp do Internetu i będzie mógł samodzielnie złożyć deklarację – dlatego te osoby, które same nie mają możliwości złożenia deklaracji w formie elektronicznej mogą liczyć na pomoc urzędnika w swojej gminie. To jak ważną rolę odgrywają urzędy miast i gmin w procesie składania deklaracji podkreślamy na szkoleniach.

Po otrzymaniu deklaracji w formie papierowej pracownik urzędu będzie wprowadzał dane i informacje w niej zawarte do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego obsługującego tą ewidencję.

Pracownik urzędu ma dwa terminy wprowadzenia naszej deklaracji do systemu. Pierwszy dotyczy budynków, w których źródło ciepła zostało kiedykolwiek uruchomione przed 1 lipca 2021 r. – po złożeniu takiej deklaracji urzędnik ma 6 miesięcy na to, żeby wprowadzić ją do systemu.

Źródło ciepła, które zostało uruchomione po 1 lipca 2021 r. pojawi się w systemie wcześniej – urzędnik ma na to 30 dni.

Pamiętajmy jednak, że najszybszą i najwygodniejszą formą złożenia deklaracji jest samodzielne wprowadzenie jej do systemu w formie elektronicznej.

 

CEEB to pierwsza w Polsce ewidencja źródeł ciepła i źródeł spalania paliw. To działająca już internetowa baza danych, na chwilę obecną budowana z informacji pozyskiwanych od właścicieli lub zarządców budynków. Dzięki tej bazie polskie gminy na bieżąco otrzymują rzetelne informacje na temat tego, czym są ogrzewane domy na ich terenie. W przypadku funkcjonowania na obszarze gminy dużej liczby nieekologicznych urządzeń cieplnych – tzw. „kopciuchów” – gmina będzie mogła zaplanować efektywne działania zmierzające do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza. Do takich działań można zaliczyć m.in. pozyskiwanie dotacji na termomodernizację budynków czy wymianę w nich źródeł ciepła.  

Na CEEB składają się deklaracje o użytkowanym źródle ciepła, i źródłach spalania paliw, wypełniane przez właścicieli budynków, a także zarządców nieruchomości. Deklaracje te następnie weryfikować będą osoby z uprawnieniami do obsługi CEEB, aktualizując bazę. Deklaracje związane ze źródłami ciepła uruchomionymi przed 1 lipca 2021 r., powinny być złożone do CEEB do 30 czerwca 2022 r. Co ze źródłami ciepła uruchomionymi po 1 lipca 2021 r.? Właściciel lub zarządca budynku jest zobligowany do rejestracji urządzenia w ciągu 14 dni od jego pierwszego uruchomienia.

 

Baza CEEB jest budowana w ramach Projektu ZONE. Zasadniczym celem projektu jest poprawa jakości powietrza w Polsce. ZONE dostarczy optymalnych danych, które pozwolą oszacować  stan powietrza w Polsce. To umożliwi wdrożenie w całym kraju kompleksowych rozwiązań proekologicznych oraz i kształtowanie krótko i długofalowej polityki niskoemisyjnej. Dzięki CEEB olbrzymi wpływ na czystość powietrza w Polsce będą mieli obywatele, którzy otrzymają możliwość skorzystania z dedykowanych im e-usług. E-usługi pozwolą obywatelowi zamówić za pośrednictwem strony internetowej lub aplikacji mobilnej inwentaryzację lub przegląd przewodów kominowych. E-usługi dedykowane będą również pracownikom administracji publicznej, oraz przedsiębiorcom – kominiarzom, jak i osobom z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi.

 

Ta e-usługa będzie skierowana do właścicieli i zarządców budynków. Dzięki niej obywatel będzie mógł drogą elektroniczną zamówić inwentaryzację budynku. Po dokonanej inwentaryzacji właściciel lub zarządca budynku otrzyma elektroniczny dokument z jego/jej rezultatem, a system umożliwi wygenerowanie uproszczonego audytu termoenergetycznego konkretnego budynku czy lokalu. Dane zostaną zapisane w CEEB i będą podstawą przy ewentualnym ubieganiu się o dofinansowanie termomodernizacji i/lub wymiany źródła ciepła budynku.

 

Kolejna z e-usług pozwoli, szybko i dogodnie dla obywatela, umówić okresowy przegląd przewodu kominowego przez przedstawiciela profesjonalnej firmy. Podobnie jak w przypadku inwentaryzacji budynku, właściciel lub zarządca nieruchomości otrzyma lub będzie mógł pobrać z systemu elektroniczny dokument z wynikami przeglądu. Dokument umożliwi użytkownikowi budynku rozpoczęcie starań o termomodernizację i/lub wymianę źródła ciepła nieruchomości, a także będzie stanowił potwierdzenie spełnienia wymogów określonych dla polis ubezpieczeniowych.

 

E-usługa, która pozwoli zapisać się do wykazu osób uprawnionych będzie skierowana do przedsiębiorców – kominiarzy lub osób z uprawnieniami budowlanymi oraz pracowników administracji publicznej. Zapisanie się do wykazu umożliwi wymienionym grupom obywateli wprowadzanie danych do CEEB. Warto zaznaczyć, że rejestracji nie będą podlegać audytorzy energetyczni oraz osoby przeprowadzające kontrolę stanu technicznego systemu ogrzewania. Ich uprawnienia zostaną bowiem przeniesione z Centralnego Rejestru Charakterystyki Energetycznej Budynków.

Dzięki bazie CEEB przedsiębiorcy otrzymają narzędzie, które umożliwi im w sposób łatwy i intuicyjny dotarcie do szerszego grona potencjalnych klientów, zwiększając tym samym dostępność ich usług dla obywateli.

  

Ostatnia z e-usług, które zostaną uruchomione w ramach Projektu ZONE, to obsługa bazy CEEB. Jej zadaniem będzie wsparcie działań organów administracji rządowej w zakresie monitoringu zanieczyszczeń powietrza i kreowania polityki ograniczania niskiej emisji. W gronie odbiorców usługi znajdą się liczni funkcjonariusze publiczni, m.in. pracownicy ministerstw, urzędów, strażnicy miejscy i gminni, czy inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska. Osoby te otrzymają dostęp do danych zgromadzonych w CEEB, co umożliwi im na optymalne planowanie działań zmierzających do poprawy jakości powietrza w Polsce.